1 mei 2020

In de serie Impactondernemen in tijden van corona spreken we met leden van Impact Noord. Wat voor effect hebben de maatregelen rondom de coronacrisis op hun bedrijf? Zijn er ook kansen te signaleren in deze tijd, en hoe kijken zij naar de toekomst van hun bedrijf en de maatschappij?

—–

In deze eerste aflevering: Marco Agema, bedenker en eigenaar van de Snackbar van de Toekomst. Met dit innovatieplatform ontwikkelt hij een gezonder, gevarieerder en duurzaam snackaanbod. Ook werkt Marco als coach en adviseur voor ondernemers die sociale en duurzame impact willen maken.

Allereerst, hoe gaat het?
‘Goed, al komt er zakelijk gezien niets binnen nu. Als ondernemer heb ik de kans gegrepen om de ondersteuning vanuit de overheid aan te vragen. Hopelijk krijg ik die €4.000 erbij, maar in elk geval de €1.500 van de TOZO. Mooi hè, ik kan gewoon transparant over financiën praten, want we krijgen allemaal hetzelfde. Het gevoel van saamhorigheid dat in deze crisis ontstaat, vind ik mooi. Ik was al goed bezig, had ook een kleine buffer opgebouwd. De tijd en ruimte die nu ontstaan grijp ik aan om het fundament van mijn bedrijf te verstevigen, om te kijken waar ik kan besparen op mijn uitgaven. Zorgen zijn er ook wel, maar ik heb een goed overzicht van de financiën en ben van alles aan het doen om die onrust zo veel mogelijk weg te nemen.’

Zoals?
‘Het bijschaven van dingen die niet helemaal liepen zoals ik wilde. Zo merkte ik dat ik, als ik ergens op locatie was, mijn productinformatie nog niet helemaal top gepresenteerd had. Ook vond ik dat ik mijn offertes moest aanscherpen. Niet qua prijs, maar qua achtergrondinformatie. Dat ben ik nu aan het doen. Ook heb ik ooit algemene voorwaarden gemaakt. Nou, ik vind dat een raar woord, dus zoek ik nu naar hoe ik dat anders kan benoemen en wat er nog aan ontbreekt.

‘Wat ik in deze fase ook belangrijk vind, is netwerken. Ik feliciteer mensen op LinkedIn als ze jarig zijn en vraag hoe het gaat. Negen van de tien keer komt er een wedervraag en heb ik een ingang om met iemand in gesprek te gaan en te kijken of we wat voor elkaar kunnen betekenen. Dit helpt om de kern van mijn organisatie aan te scherpen. Ik heb een beleidsplan geschreven, waarvan ik de inhoud nu kan concretiseren en doorvoeren. Er komt wel steeds van alles tussendoor, zoals dit telefoontje, maar dat geeft niet. Ik geniet nu heel erg. En straks komt er een dag dat ik me opsluit, de vliegtuigmodus aanzet en alles wat nog moet gebeuren erdoorheen jas. Daar verheug ik me op.’

Welke maatregelen hebben het grootste effect op je bedrijf?
‘Omdat er nu geen evenementen zijn, heb ik even geen verdienmodel: het binnenhalen van geld met de rijdende snackbar. Ik gebruik mijn inspiratiewagen om zowel andere ondernemers, producenten en leveranciers als klanten te laten kennismaken en te laten experimenteren met nieuwe producten en diensten. Dat staat nu stil. Heel eerlijk: mocht het water me aan de lippen komen te staan, dan ga ik de boer op en bied ik mezelf overal aan, dat is mijn plan B. Normaal gesproken spreek ik veel groepen toe en probeer ik andere ondernemers te bewegen tot sociaal en duurzaam ondernemen. Dat kan nu natuurlijk niet. Maar ik kan wel op een plek gaan staan en op anderhalve meter producten gaan verhandelen. Dit is niet waarvoor ik de wagen eigenlijk wil gebruiken, maar als ik zie dat mijn inkomen echt opdroogt, heb ik de mogelijkheid.’

Zijn er ook kansen die je ziet in of na deze tijd?
‘Jazeker. De grote vraag is nu: hoe komen we uit deze crisis? Blijft alles bij het oude of grijpen we deze tijd aan om te zeggen: ho, wacht even, we hebben allemaal nagedacht en hebben andere methoden en technieken aangewend om te blijven bestaan; laten we dat doorzetten! Ik durf er geld op in te zetten dat meer bedrijven door deze crisis een duurzame stap gaan zetten. Het gedachtegoed van sociaal maatschappelijk ondernemen krijgt een positieve boost. Als impactondernemer kom ik er beter op te staan. Meer ondernemers gaan de overstap maken en denken beter na over de betekenis van wat ze vandaag doen voor de maatschappij van morgen, daarvan ben ik overtuigd. Ondernemen gaat natuurlijk over geld verdienen, maar wat de komende tijd veel belangrijker wordt is: hóe ga je dat geld verdienen?’

Voordat je de Snackbar van de Toekomst begon, had je lange tijd Friet van Piet in Groningen, een familiebedrijf geschoeid op de oude leest: gewoon, kroketten van restvlees in plaats van paddestoelenragout. Wat was voor jou het omslagpunt?
‘De geboorte van mijn dochter Jade zorgde denk ik voor het grootste inzicht. Ik ben opgevoed in een horecafamilie, nam de snackbar van mijn vader over. Ik heb 29 jaar in de cafetariawereld rondgelopen, waarvan ik lang tijd frikandellen en kroketten heb staan frituren zonder dat ik ooit nadacht over de herkomst van mijn producten of de impact op de wereld. Totdat zij kwam, in 2006. Wauw, dacht ik, nu heb ik de verantwoording over een nieuw leven, dat vraagt om bewustere keuzes. Ineens drong zó stevig door dat we de aarde te leen hebben, dat ik ging nadenken over de wereld waarin ik Jade wil laten opgroeien. Dat betekende dat ik meters moest maken als mens, maar ook als ondernemer. Zeker in deze tak van sport, de fast service, kan ik een groot verschil maken. Die wereld is in de basis ook nu nog conservatief, maar er zijn steeds meer ondernemers die het roer omgooien, en nieuwkomers die het vanaf het begin anders aanpakken. Andere organisaties helpen met de transitie die ik zelf heb doorgemaakt, dat is nu mijn drijfveer.’

Waar zou volgens jou het ‘nieuwe normaal’ uit moeten bestaan?
‘Ik hoop dat binnen tien jaar de helft of misschien wel zestig procent van de bedrijven iets van impactondernemen in hun bedrijfsplan hebben staan. Dat wil niet zeggen dat iedereen er al volop mee bezig is, maar ze hebben ervan gehoord. Er komt, ook vanuit de overheid, meer aandacht voor een andere manier van ondernemen. Ik geloof dat de coronacrisis deze ontwikkeling versnelt. Dat is een hart onder de riem voor al die impactondernemers die er al zijn. Dit is de tijd om op te schalen, om je netwerk te vergroten en bij bedrijven aan te kloppen die nog geen weet hebben van wat we doen. Stiekem zijn we allemaal ambassadeurs van deze manier van ondernemen, die verder gaat dan je eigen portemonnee en echt impact heeft op een ander, de maatschappij of de natuur.’

Tekst: Lieke van den Krommenacker
Zie ook: Snackbar van de Toekomst